Każdy, kto kiedykolwiek spotkał się z międzynarodowym transportem drogowym, miał do czynienia z pojęciem Carnet TIR – specjalną książeczką transportową z arkuszami zwrotnymi, który jest ważnym mechanizmem w regulacji i kontroli jakości przewozu i ubezpieczenia ładunku.
System TIR (międzynarodowego transportu drogowego) pozwala uprościć tranzyt samochodu przez granicę państw i gwarantuje jakość i legalność przewożonych produktów. Podejście to zostało wprowadzone w życie w czasie drugiej wojny światowej, kiedy kraje europejskie potrzebowały stałych stosunków handlowych, a drogi komunikacyjne wymagały maksymalnego bezpieczeństwa i scentralizowanego płacenia opłat podatkowych.
Nowoczesna procedura TIR jest regulowana przez Konwencja ONZ z 1954 roku, w której jasno określone są podstawowe zasady i umowy międzynarodowe, którymi kierują się wszyscy członkowie Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego. Dla każdego regionu obowiązują określone warunki i normy przewozu towarów transportem drogowym.
Co to jest Carnet TIR?
Książka o międzynarodowym transporcie drogowym to unikalny notatnik w formacie albumu z numerem rejestracyjnym, który składa się z łacińskich liter i cyfr. Sam notatnik składa się z okładki, manifestu celnego, protokołu i sparowanych odrywanych arkuszy z odcinkiem grzbietowym. Okres ważności takiej książki jest ograniczony do daty podanej na okładce notatnika. Pokazuje termin przewozu ładunków w systemie TIR, dlatego ważne jest, aby wziąć pod uwagę terminy i zakres podróży, aby nie stracić towaru.
Głównym arkuszem Carnet TIR dla przewozów międzynarodowych jest Manifest celny. Obejmuje on następujące pozycje:
- Nazwa kraju nadawcy i kraju przyjmującego towary;
- Organy celne każdego państwa tranzytowego we właściwej kolejności przejścia odprawy celnej;
- Pełne dane dotyczące ładunku: waga, opis, kody HS itp.;
- Liczba miejsc ładunkowych ze wskazaniem konkretnych stref celnych, przez które będzie przechodził towar;
- Pełny pakiet dokumentów towarzyszących dla produktu;
- Numer rejestracyjny pojazdu wykonującego międzynarodowy transport towarowy;
- Pieczęcie celne, numery zamknięć i inne adnotacje.
Zwykle TIR jest wypełniany przez spedytorów lub specjalistów centrum logistycznego, którzy znają wszystkie zawiłości dokumentacji celnej i ubezpieczeniowej. Samodzielnie mogą wypełnić tylko doświadczeni przewoźnicy z wieloletnim doświadczeniem w międzynarodowych dostawach transportowych. Wszelkie zabrudzenia lub poprawki mogą spowodować, że dokument stanie się bezużyteczny, a przewóz może zostać uznany za nieważny.
Należy pamiętać, że podczas przewozu ładunków drobnicowych, oprócz poprawnie wypełnionego Carnet TIR, konieczne jest posiadanie wiarygodnych deklaracji i innych powiązanych dokumentów na każdą partię towaru od konkretnego nadawcy.
