Transport pełni istotną funkcję zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym. W przewozie towarowym kluczowe znaczenie ma transport drogowy, który odpowiada za niemal połowę pracy przewozowej na świecie. W związku z tym podlega on wielu regulacjom dotyczącym m.in. warunków przewozu (w tym np. wagi pojazdów i ładunków), zasad transportu ładunków takich jak np. ładunki niebezpieczne, działalności licencyjnej oraz standardów sporządzania dokumentów celnych. Ujednolicenie regulacji obowiązujących na terenie Unii Europejskiej ma na celu zapewnienie swobodnego przewozu na arenie międzynarodowej oraz bezpiecznych i przyjaznych dla środowiska rozwiązań mających przyczynić się do wzrostu gospodarczego w państwach członkowskich. Wspólna polityka transportowa jest zatem jednym z filarów polityki UE.
Jakie są cele polityki transportowej UE?
Celem UE jest zagwarantowanie spójnego, bezpiecznego i zrównoważonego transportu na terenie wspólnoty w zakresie wszystkich sieci transportowych od drogowych, kolejowych, po wodne i powietrzne. Od lat jedną z najważniejszych kwestii w kontekście drogowego transportu towarów jest budowa nowoczesnej sieci infrastruktury, która nie ogranicza swobody przekraczania granic i poruszania się po krajach członkowskich oraz eliminuje przeszkody techniczne. Istotne jest również wykorzystywanie rozwiązań zmniejszających emisję gazów cieplarnianych poprzez np. ustalanie limitów emisji zanieczyszczeń. Takie regulacje znajdują się m.in. w opracowanej w 2011 roku „Białej księdze w sprawie przyszłości sektora transportowego do 2050”, zakładającej plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu.
Do przepisów wdrażających rozwiązania ekologiczne odnosi się również dyrektywa UE z 2021 roku, która określa wartość eurowiniety. Na jej podstawie mają zostać zmniejszone opłaty, względem pojazdów objętych limitami wagowymi. Co więcej, przewiduje się, że do 2023 roku wysokość opłat za przejazd będzie uzależniona od emisji dwutlenku węgla przez konkretne pojazdy. W ostatnim czasie UE ujednoliciła również system rejestrujący łamanie przepisów drogowych przez zawodowych kierowców. Od tej pory wszyscy przewoźnicy podlegają systemowi ERRU, w którym gromadzone są informacje o wykroczeniach i przyznawanych za nie punktach karnych. Za przekroczenie dopuszczalnej liczby punktów karnych kierowcy mogą stracić licencję na wykonywanie zawodu.
Czego dotyczą transportowe regulacje europejskie?
Wśród zasad dotyczących drogowego transportu towarów wymienia się prawidłowe umieszczenie ładunku w pojeździe, który nie może przekraczać jego dopuszczalnej masy całkowitej oraz powinien być odpowiednio zabezpieczony tak, by w czasie przejazdu się nie przesuwał i nie stanowił zagrożenia dla innych użytkowników drogi. W obowiązku przewoźnika jest także wyeliminowanie hałasów, które mogą się pojawić w trakcie jazdy oraz zabezpieczenie ładunków przed uwalnianiem intensywnych zapachów Zasady mocowania ładunków z kolei określa europejska norma PN-EN 12195. Szczególne znaczenie ma w tym przypadku zabezpieczenie towarów sypkich oraz uważanych za ładunki niebezpieczne. Co więcej, ładunek nie może też utrudniać prowadzenia pojazdu ani przekraczać dopuszczalnych nacisków osi ciężarówki na drogę.