Kontrola celna na granicy państw jest to rutynowa procedura mająca na celu zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom kraju, zminimalizowanie ryzyka działań terrorystycznych i zapobieganie potencjalnemu zagrożeniu. Najbardziej standardową metodą wykrywania naruszeń jest dokładna kontrola i nowoczesny sprzęt w postaci urządzeń rentgenowskich, które przez kilka dziesięcioleci pomagają wykryć nawet najmniejszy przemyt i nielegalne leki.
Sprzęt ten wykazuje największą efektywność podczas wyszukiwania następujących ładunków:
- Broń i amunicja;
- Substancje radioaktywne i towary niebezpieczne zakazane do przewozu;
- Środki odurzające i trujące;
- Urządzenia wybuchowe i substancje wchodzące w skład materiałów wybuchowych;
- Łatwopalne mieszaniny i łatwopalne substancje.
Ponadto sprzęt rentgenowski szybko ujawnia ukryty przemyt, który powoduje znaczne szkody dla gospodarki państwa.
Największą trudnością w kontroli granicznej jest transport ciężki i przewożone przez niego towary. Ogromna ilość towarów, dostępność skrzynek w samochodzie i parametry ciężarówki wymagają specjalnych warunków kontroli. Po pierwsze, inspekcja musi być przeprowadzona na specjalnie wyposażonych platformach. Po drugie, taka praca zbiorcza wymaga większej liczby pracowników. Po trzecie, potrzebna jest dodatkowa powierzchnia do załadunku i rozładunku towarów do dokładnej kontroli.
Na tej podstawie transport drogowy wymaga oddzielnego korytarza do przejścia granicy i nie wszystkie punkty kontrolne mogą zapewnić szczegółową kontrolę ładunku. W większości przypadków kontrola jest przeprowadzana selektywnie. Statystyki mówią, że około 5% ładunków podlega inspekcji, chociaż nie więcej niż 30% całkowitej masy ładunków są zadeklarowane zgodnie ze wszystkimi przepisami.
Aby poprawić efektywność kontroli przewozów towaru wielkogabarytowego i dużych partii ładunku, nowoczesne punkty celne wykorzystują specjalny sprzęt rentgenowski oparty na akceleratorach. Praktycznie wszystkie geograficznie ważne duże węzły komunikacyjne, są wyposażone w podobny system kontroli.
Rodzaje urządzeń do kontroli
Popularny w ostatnich latach stał się specjalny sprzęt radiometryczny, który łączy w sobie dwie funkcje - prześwietla obiekt promieniowaniem rentgenowskim i zapewnia pełną kontrolę spektrometryczną składu ładunku, czyli coś w rodzaju dozymetru. Otrzymane informacje są przesyłane do monitora w postaci pliku zawierającego dane dotyczące ładunku i pojazdu, czy to jest standardowa ciężarówka, czy chłodnia.
Ta metoda znacznie ułatwia procedurę weryfikacji. Operator może szybko porównać obraz i sylwetki towaru z dostarczonymi fakturami, w przypadku podejrzeń organy celne zorganizują dodatkową kontrolę. Kolejną zaletą nowoczesnego sprzętu jest punktowa kontrola pojazdów w miejscach wzbudzających podejrzenia.
Sumienna firma przewoźnik docenia taki system kontroli i jego szybkość, możliwość pracy w każdych warunkach pogodowych i brak bezpośredniego wpływu na opakowanie, co psuje wygląd handlowy i reprezentacyjny towaru.
