Ubezpieczenie ładunku – jest to rodzaj odszkodowania za wyrządzone szkody w trakcie transportu towaru, jego całkowitego lub częściowego zniszczenia, uszkodzenia lub zaginięcia z przyczyn niezależnych od właściciela towaru. Oprócz głównego zdarzenia ubezpieczeniowego i materialnego odszkodowania dla klienta, ubezpieczenie ma szereg zalet:
- Przedsiębiorstwo, które poniosło straty, może spokojnie kontynuować swoją działalność, oferować usługi, nawiązywać nowe kontakty, co pomaga stworzyć stabilną atmosferę biznesową między stronami umowy;
- Przedsiębiorca, zabezpieczając transakcję, minimalizuje ryzyko związane z transportem, przenosi odpowiedzialność na firmę ubezpieczeniową i zapewnia bezpieczeństwo towaru podczas transportu drogowego;
- Płatność ubezpieczenia uwalnia budżet, który został utworzony w rezerwie firmy specjalnie dla docelowych wydatków na zapobieganie i likwidację ewentualnych szkód.
Oprócz świadczeń ubezpieczeniowych, można otrzymać pełną lub częściową rekompensatę od winnej strony. Przedstawiciele firmy przewozowej, spedytorzy lub inni pośrednicy w trybie dobrowolnym lub sądowym mogą naprawić szkodę. Jednak, wszystkie umowy na przywóz i wywóz towarów na poziomie międzynarodowym mają jedną wadę – odpowiedzialność winnej strony jest bardzo ograniczona. Firma-przewoźnik w większości przypadków nie pokrywa połowy rzeczywistej wartości szkody. A jeśli chodzi o siłę wyższą, to odpowiedzialność przewoźnika wcale nie następuje.
Mimo wszystko zdarzenie ubezpieczeniowe i formalna odpowiedzialność przewoźnika nie są to pojęcia wzajemnie wykluczające. Zarówno nadawca, jak i odbiorca przesyłki, mają prawo zgłosić reklamacje do firmy i w pełni zaspokoić zgłoszone roszczenia. Firma transportowa ponosi pełną odpowiedzialność za ładunek od momentu otrzymania towaru i do pełnej realizacji dostawy do miejsca przeznaczenia. Wszystkie podstawowe przepisy regulujące relacje stron w branży transportowej, zostały wyraźnie wyszczególnione jeszcze w 1956 roku w ramach Konwencji o umowie miedzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR).
Najczęstsze rodzaje ubezpieczenia
Każde państwo ma swój własny system ubezpieczenia towarów i specyficzne normy odprawy celnej. Ale istnieją w handlu zagranicznym ogólne rodzaje ubezpieczenia transportu:
- Casco;
- Cargo;
- Ubezpieczenie bezpośredniej odpowiedzialności przewoźnika lub innego przedstawiciela firmy wobec właściciela towaru.
Rozpatrzymy każdy z tych rodzajów ubezpieczenia w sposób bardziej szczegółowy.
"Casco" - to system ubezpieczenia transportu (samochody, statki, kontenery, transport lotniczy), które biorą udział w międzynarodowych przewozach towarów. Takie ubezpieczenie załatwia właściciel pojazdu, czyli firma przewoźnik. Zamawiający z takim ubezpieczeniem nie ma nic wspólnego. Wyjątkiem są przypadki, gdy transport odbywa samochodami klienta.
W ramach ubezpieczenia "casco" ubezpieczyciel zwróci ubezpieczonemu kwotę, która w konsekwencji zostanie przekazana osobie trzeciej, tj. Właścicielowi towaru. Takie ubezpieczenie ma wyraźne limity i prawne granice.
"Cargo" - jest to ubezpieczenie dotyczące umowy kupna-sprzedaży w handlu zagranicznym, które chroni przed stratami przewożone towary. Odszkodowanie następuje w przypadku zaginięcia, częściowej lub całkowitej utraty towaru w postaci konkretnej kwoty. Taki rodzaj ubezpieczenia może być zawarty między stronami umowy o transporcie. Strona, która zainteresowana w ubezpieczeniu, nazywa się ubezpieczającym się, a osoba prawna, która zobowiązuje się do zapłaty odszkodowania w przypadku powstania zdarzenia ubezpieczeniowego, nazywa się ubezpieczycielem.
W ramach zawartej umowy ubezpieczenia ubezpieczyciel otrzymuje od ubezpieczającego się dodatkowe wynagrodzenie –czyli bezpośredni zarobek od transakcji. Przy czym wynagrodzenie jest wypłacane zawsze, niezależnie od tego czy nastąpiło zdarzenie ubezpieczeniowe czy nie. Największą sumę ubezpieczenia zazwyczaj mają towary wartościowe.
Definicje w systemie ubezpieczeń
Pierwsze, co słyszymy, mówiąc o ubezpieczeniach – to ryzyko. Pojęcie "ryzyko" zawiera kilka semantycznych definicji:
- Niespodziewana sytuacja, zdarzenie, które są poza kontrolą ubezpieczonego.
- Odpowiedzialność jednej ze stron ubezpieczenia.
- Odpowiedzialność ubezpieczyciela, która zakłada pełną lub częściową utratę towaru.
Rzeczywista wartość ubezpieczonego ładunku nazywa się kwotą ubezpieczenia. Rzeczywista cena towaru określana jest przez specjalną komisję na miejscu jego przechowywania w momencie podpisania umowy ubezpieczenia. Cena powinna być potwierdzona w fakturach sporządzonych zgodnie z umową o handlu zagranicznym. Kolejność naliczania i rozmiar świadczeń ubezpieczeniowych zależy od warunków umowy i systemu prawnego państwa.
Suma ubezpieczenia różni się od ceny ubezpieczenia. Istnieje tak zwane "ubezpieczenie ryzyka" - część kwoty wypłaca firma ubezpieczeniowa, a część pozostaje na odpowiedzialność właściciela towaru. W niektórych przypadkach odszkodowanie może być dość wysokie, np. podczas przewozu towarów wartościowych i niebezpiecznych, jednak nie może przekraczać rzeczywistej sumy ubezpieczenia towaru.
W przypadkach, gdy suma ubezpieczenia jest wyższa niż cena, umowa jest uważana za nieważną. Sztuczne zawyżanie kwoty przez właściciela towaru może zostać powodem do wypowiedzenia umowy ubezpieczenia i odszkodowania o kwotę równą różnicy pomiędzy sumą ubezpieczenia a wartością.
