Według statystyk, ilości przewozów niebezpiecznych towarów transportem drogowym znacznie wzrosły. W zależności od geografii dostawy udział towarów niebezpiecznych może osiągnąć 20 % ogólnej liczby wszystkich przewozów towarowych i wynosi około 1 mld ton rocznie. Taki wzrost jest dość zrozumiały: wydobycie i eksport różnych minerałów i substancji, produkowanych z nich, aktywnie rośnie. Do tego stosunki międzynarodowe wyszły na wyższy poziom.
W związku z tym do przewozu towarów niebezpiecznych zaczęli okazywać szczególne wymagania i opracowywać zasady przewozu na poziomie legislacyjnym. Cała działalność związana ze zwiększonym ryzykiem, wymaga od swoich podmiotów doskonałej znajomości informacji prawnych na temat transportu i ścisłego przestrzegania wszystkich zasad dostawy towarów niebezpiecznych. Szczególną uwagę przywiązuje się do kształcenia zawodowego personelu, metod wyposażenia pojazdów, właściwego oznakowania towarów i załatwiania niezbędnych dokumentów.
Ważne jest, aby pamiętać jedną niepisaną zasadę: nie zastosowanie się do jednej z zasad i wymagań transportu towarów grozi nie tylko wysoką grzywną dla przewoźnika i właściciela ładunku, ale może stać się przyczyną bardziej poważnych skutków. W wyniku uszkodzenia szczelności nadwozia, szkodliwe substancje mogą przedostać się do środowiska, a to spowoduje ogromne szkody dla środowiska i człowieka, w szczególności.
Kategorie towarów niebezpiecznych
Do towarów niebezpiecznych zalicza się substancje, których właściwości fizyko-chemiczne stanowią szczególne zagrożenie dla wszelkiego życia. Istnieje kilka klasyfikacji towarów niebezpiecznych. Przyjrzyjmy się klasyfikacji według poziomu zagrożenia na podstawie europejskiej umowy ADR, która jest rozpowszechniona w międzynarodowych przewozach towarów.
- 1 klasa towarów niebezpiecznych (TN) – łatwo palne, toksyczne i wybuchowe, a także urządzenia, które mają w swoim składzie te substancje;
- 2 klasa TN – wszystkie rodzaje gazów: ciekłe, skompresowane, trujące, toksyczne, łatwopalne i inne;
- 3 klasa TN – łatwopalne ciecze lub substancje wydzielające palne pary;
- 4 klasa TN – łatwopalne substancje w postaci stałej, z wyłączeniem materiałów, odnoszących się do 1 klasy. Należą do nich substancje, które są łatwopalne przy mechanicznym oddziaływaniu, zmianie temperatury i warunków transportu lub w wyniku nieoczekiwanych reakcji chemicznych;
- 5 klasa TN – substancje pochodzenia naturalnego, przeznaczone do chemicznego procesu utleniania. Uwalnianie tlenu może spowodować wybuch lub pożar w procesie transportu drogowego;
- 6 klasa TN – toksyczne lub biologicznie niebezpieczne substancje, które mogą wywoływać poważne choroby zakaźne i zatrucia organizmu, co w większości przypadków prowadzi do śmierci człowieka;
- 7 klasa TN – substancje radioaktywne z poziomem radionuklidów powyżej 70.0 kBq/kg;
- 8 klasa TN – żrące substancje lotne i korozyjne materiały, które mogą powodować oparzenia powierzchni ciała, błon śluzowych i dróg oddechowych;
- 9 klasa TN – substancje, które nie mają specjalnych niebezpiecznych cech, ale wymagają szczególnej uwagi i specjalnych warunków przy transporcie.
Każda klasyfikacja towarów niebezpiecznych musi mieć obowiązkowy certyfikat ubezpieczenia.
Wymagania do pojazdu
Zgodnie z międzynarodowymi zasadami i przepisami każdy pojazd musi być przygotowany zgodnie z prawem, przepisami ADR i Statutem transportu samochodowego. Oprócz przestrzegania przepisów drogowych, należy mieć przy sobie odpowiednie certyfikaty, specjalne tolerancje na pojazd i dopuszczenie do pracy kierowcy, licencję lub zezwolenie na prawo do przewozu TN w ramach przewozów międzynarodowych.
Do przewozu towarów niebezpiecznych dopuszcza się następujące rodzaje transportu:
- Kontenerzy;
- Zbiorniki;
- Transport samochodowy i chłodnie;
- Specjalnie dodatkowo wyposażone samochody z zamkniętym lub otwartym typem nadwozia.
Do każdego z powyższych pojazdów są uniwersalne wymagania dla zwiększenia efektywności transportu:
- Położenie tłumika w samochodzie przewożącym towary niebezpieczne klasy 1, musi spełniać określone normy. Powinien on znajdować się w przedniej części samochodu ciężarowego i mieć specjalny gaszący iskry filtr.
- Napięcie urządzeń elektrycznych w kabinie pojazdu nie może przekraczać 24 V.
- Instalacja elektryczna pojazdu musi mieć specjalną antykorozyjną okładzinę z materiałów specjalnych, a jej lokalizacja powinna wyeliminować tarcie części i przegrzanie kabli.
- Obecność bezpieczników na wszystkich urządzeniach, zużywających energię elektryczną;
- Akumulator powinien być umieszczony w komorze silnika pojazdu lub w specjalnym wentylowanym metalowym pudle, którego wewnętrzne ściany są pokryte izolacją;
- W samochodzie musi być zainstalowany wyłącznik wymuszonego wyłączania baterii od łańcucha. Urządzenie musi znajdować się w pobliżu kierowcy i mieć niezwykły wygląd.
- W nadwoziu pojazdu nie powinne być zainstalowane przewody i lampy oświetlenia z gwintowanym cokołem. Dopuszcza się zainstalowanie innych urządzeń oświetleniowych, izolowanych wewnątrz plastikowych lub metalowych krat.
Ponadto pojazd musi być wyposażony w specjalny system uziemienia oraz metalowy sworzeń aby uniknąć wyładowania pioruna w samochód. Duże firmy uzupełniają swoją flotę jeszcze w bardziej nowoczesne i skuteczne środki ochrony towarów.